Ruim een week voor de Provinciale Statenverkiezingen staan de VVD en PvdA samen met de ‘constructieve drie’ (D66, ChristenUnie, SGP) niet op een meerderheid voor de Eerste Kamer. De vijf partijen noteren gezamenlijk 33 zetels; vijf te weinig voor een meerderheid.

Dat blijkt uit De Stemming, de politieke peiling van EenVandaag, uitgevoerd door onderzoeksbureau GfK. Kiezers is gevraagd naar hun stemvoorkeur voor de Provinciale Staten. De uitslag is vervolgens omgerekend naar Eerste Kamerzetels. Deze peiling is gehouden vóórdat gisteravond minister Opstelten en staatssecretaris Teeven hun aftreden bekend maakten.

De VVD en de PvdA blijven in vergelijking met drie weken geleden stabiel op respectievelijk 11 en 6 zetels. Dat zijn er 13 minder dan ze nu in de Eerste Kamer hebben. Ook de ChristenUnie (4) en SGP (2) blijven de laatste drie weken stabiel. D66 verliest een zetel en eindigt op 10 – dat is overigens een verdubbeling van het huidige aantal Eerste Kamerzetels.

Het zetelaantal van GroenLinks verdubbelt ten opzichte van de vorige peiling naar 4 zetels. De PVV blijft in de Stemming de grootste partij met 12 virtuele Senaatszetels. De regionale en lokale partijen halen 1 zetel op het landelijke toneel.

De volledige zeteluitslag voor de Eerste Kamer is als volgt: VVD 11 (-), PvdA 6 (-), PVV 12 (-), CDA 11 (+1), SP 10 (-1), GL 4 (+2), D66 10 (-1), CU 4 (-), SGP 2(-), PvdD 2(-), 50PLUS 2 (-1), OSF 1 (-).

Over De Stemming

Het onderzoek is gehouden van 6 tot en met 9 maart 2015. Dat is voordat het nieuws over het opstappen van minister Opstelten en staatssecretaris Teeven bekend werd.

Er deden 7486 respondenten mee. De respondenten is gevraagd naar hun stemgedrag als er vandaag verkiezingen voor de Provinciale Staten zouden zijn. Kiezers konden in totaal vijf stemmen verdelen. Alleen kiezers die aangeven zeker te gaan stemmen zijn opgenomen in de uitslag.

De uitslag is vervolgens gecorrigeerd voor de hoeveelheid Statenleden per provincie, en voor de stemwaarde die de Statenleden in elke provincie hebben bij de verkiezingen voor de Eerste Kamer. Er wordt in deze peiling geassumeerd dat elk Statenlid bij de verkiezingen voor de Eerste Kamer op een kandidaat van de eigen partij stemt.

De Stemming is gebaseerd op een steekproef uit het GfK online panel. De steekproef is gestratificeerd naar CEBUCO-regio, sekse, leeftijd en opleiding, het stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen van september 2012 en religieuze overtuiging per CBS-landsdeel. Per meting heeft telkens ongeveer de helft van de respondenten de vragenlijst ingevuld.

Een derde van 55-plussers vindt hun woning te groot voor wat ze nodig hebben. Veel van hen willen wel ruimte maken voor jonge huizenzoekers, maar doorstromen blijkt lastig: 30 procent zoekt al ruim 2 jaar naar een geschikte woning.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 30.000 leden van het Opiniepanel. Onder alle ondervraagde 55-plussers zoekt 15 procent op dit moment naar een toekomstbestendige woning, en wil nog eens 27 procent dat op termijn gaan doen. Onder de 55-plussers die op dit moment te groot wonen, is dat aandeel nog groter.

'Gezinnen kunnen ruimte beter gebruiken'

Een derde (33 procent) van alle 55-plussers in het onderzoek laat weten op dit moment meer woonruimte in gebruik te hebben dan nodig. Voor de meesten van hen gaat dat om een woning van 100 vierkante meter of groter. Sommigen willen graag naar een woning met minder trappen, minder tijd kwijt zijn aan de schoonmaak, of ruimte bieden aan jonge huizenzoekers.

"Ik ben alleenstaand in een eengezinswoning, het onderhoud wordt me een beetje te veel", vertelt een gepensioneerde deelnemer. "Er zijn gezinnen die de ruimte veel beter kunnen gebruiken."

Jongeren komen ruimte tekort

Die opvatting kunnen veel jongeren beamen. Waar 55-plussers vaker woonoppervlakte over hebben, moet een vijfde (21 procent) van 18- tot en met 34-jarigen het doen met een woning die te klein is voor hun situatie. Van hen woont 40 procent momenteel in een woning van minder dan 50 vierkante meter.

"We willen eigenlijk kinderen, maar stellen dat al jaren uit omdat we geen geschikte woning kunnen vinden", laat een jongere in zo'n woning weten. "Ik ben bang dat het voor ons al te laat is tegen de tijd dat de woningmarkt weer hersteld is."

Zoektocht naar woning

Een flinke groep van 55-plussers met een te grote woning is best bereid om plaats te maken voor woningzoekende jongeren en daarbij ruimte in te leveren.

Een derde van hen (34 procent) is op dit moment al op zoek naar een woning die beter geschikt is om op latere leeftijd in te wonen. Nog eens 40 procent zou dat op termijn willen.

Minder woning, hogere huur

Toch is het voor een ruime meerderheid (85 procent) van de 55-plussers die nu op zoek zijn, lastig om iets te vinden. 30 procent geeft aan al minstens 2 jaar bezig te zijn met het vinden van de juiste woning. Zij zien weinig geschikte opties en lange wachttijden in de sociale huur, maar zouden er vaak ook financieel flink op achteruit gaan.

"Ik wil graag kleiner wonen, maar kan alleen een appartement krijgen van 1.500 euro", laat iemand weten. "Dan zou ik een tuin én ruimte inleveren voor ruim 500 euro per maand meer."

Niet iedereen wil verhuizen

Bovendien zou ongeveer een vijfde (21 procent) van 55-plussers ondanks een te grote woning helemaal niet willen verhuizen. Voor sommigen is hun woning al voldoende geschikt om ook later nog te kunnen wonen.

Anderen hebben daarvoor aanpassingen laten doen, zoals het plaatsen van een traplift of het bouwen van een badkamer op de begane verdieping om langer in hun huis te kunnen blijven.

Gehecht aan woning

Daarnaast spelen er, ook onder ouderen die hun huidige woning eigenlijk te groot vinden, sentimentele redenen mee om niet weg te willen.

Bijvoorbeeld omdat ze gehecht zijn aan hun huis of niet weg willen uit hun sociale omgeving. "Een fijne buurt en een riant huis, daar kan geen appartement tegenop", besluit een deelnemer.

Afgelopen zomer was er veel aandacht voor de situatie van de 12-jarige Mikael. Hij is in Nederland geboren maar wordt uitgezet naar Armenië, waar zijn ouders vandaan komen. Wat voor opties heeft hij nog om toch te blijven? "Einde van de rit in Nederland."