Ouderen en jongeren gunnen elkaar weinig als het gaat over hun inkomen en pensioenen.  Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 24.000 mensen. De helft (53%) van de 65-plussers heeft het gevoel dat jongere generaties hen als gepensioneerde weinig gunnen. 

Daar tegenover staat dat de helft (49%) van de ondervraagden tot 50 jaar vindt dat ouderen vooral aan zichzelf denken in plaats van aan andere generaties.

Volgens ouderen groeien de jongeren van nu op in een grote welvaart en geven ze bakken met geld uit aan vakanties, auto’s en gadgets in plaats van te sparen en aan de toekomst te denken. ‘Als er naar hun pensioen gevraagd wordt, dan zijn de ouderen opeens de potverteerders die hun pensioen verteren’, aldus een 65-plusser.

Jongeren op hun beurt zeggen juist dat het vroeger met vaste contracten en goedkope huizen veel gemakkelijker was om iets op te bouwen. Ouderen willen in hun ogen het onderste uit de kan en zouden moeten accepteren dat het voor iedereen iets minder wordt en dat het voor jongere generaties mogelijk nóg krapper wordt.

Ouderen ervaren meeste achteruitgang

Volgens tweederde (64%) van de jongeren hebben de gepensioneerden van nu het gemiddeld gewoon goed. Dit beeld staat haaks op het beeld dat ouderen van zichzelf hebben. Bijna driekwart van de 65-plussers (72%) heeft het gevoel dat juist zij er de afgelopen jaren op achteruit zijn gegaan. Dit komt vooral doordat hun  pensioenen niet geïndexeerd zijn en hun zorgkosten gestegen zijn.

Ook komend jaar verwachten veel ouderen geen cadeautjes. Vier van de tien ondervraagde gepensioneerden (41%) verwacht volgende week met Prinsjesdag te horen dat zij er wederom op achteruit gaan.

Geen vlees en vis

Of de perceptie van de ouderen klopt is de vraag. CBS-econoom Pieter Hein van Mulligen stelde eerder dat de huidige generatie ouderen rijker is dan ooit als je ook hun vermogen mee rekent.

Voor één groep ouderen geldt in ieder geval wel dat zij het zwaar hebben: de mensen met alleen AOW.

Uit het onderzoek van EenVandaag blijkt dat de helft van de ondervraagde AOW-ers (49%) niet iedere dag vlees of vis kan betalen en een derde (35%) niet dagelijks warm kan eten.

Pensioenen compenseren?

Ook als het gaat om pensioenen staan de generaties tegenover elkaar. Zowel de ouderen (77%) als de jongere generaties (62%) maken zich zorgen om de waarde van hun pensioen. Maar over de vraag of de pensioenen van de ouderen van nu gecompenseerd moeten worden, ook als dit ten koste gaat van het pensioen van de toekomst zijn ze heel verdeeld.

De grootste groep ouderen (51%) vindt dat die compensatie er gewoon moet komen. Een kwart 27%) vindt dit niet nodig. Een meerderheid van de groep onder de 50 jaar (57%) is tegen compensatie van de ouderen van nu. Deze mensen vrezen dat er voor hen in de toekomst te weinig overblijft en vinden dat iedereen er nu al aan moet wennen dat een vast pensioen verleden tijd is.

Over het onderzoek

Aan het onderzoek deden 24.247  leden van het EenVandaag Opiniepanel mee.

Het onderzoek is gehouden van 7 tot en met 12 september 2016.

Er is in de uitslagen gekeken naar de groep van 18-49 jaar (‘de jongere generaties’) en naar de groep boven de 65 jaar (de ouderen).

Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012.

Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 50 tot 60 procent van de panelleden.

De software is van Vision Critical

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."